Υμηττός. Περιπατητική διαδρομή μέχρι την δεξαμενή
file 2022 - 2023
Ο Υμηττός είναι βουνό της Αττικής. Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του λεκανοπεδίου της Αθήνας. Υψώνεται μεταξύ του λεκανοπεδίου Αττικής και των Μεσογείων με κατεύθυνση από Β. προς Ν. από τη δίοδο του Αγίου Ιωάννου του Κυνηγού καταλήγοντας πάνω από τη Βούλα και τη Βάρη. Με μήκος 23 χιλιόμετρα και με το πλάτος του να ποικίλλει από 4 έως 6 χιλιόμετρα καλύπτει έκταση 80.000 στρεμμάτων. Έχει υποστεί καταστροφικές πυρκαγιές αλλά συνεχίζει να διαθέτει εκτάσεις πρασίνου από τις συνεχείς δενδροφυτεύσεις. Από γεωλογική άποψη ο Υμηττός ανήκει στην αττικοκυκλαδική ζώνη.
Τα πετρώματά του περιέχουν ασβεστόλιθους, σχιστόλιθους και μεγάλες μάζες μαρμάρου και μαρμαρυγιακών σχιστόλιθων.
Περίπου στο μέσον χωρίζεται σε δύο τμήματα.
Το βόρειο με την ψηλότερη κορφή του που οι αρχαίοι Αθηναίοι τον ονόμαζαν Μέγα Υμηττό και το νοτιότερο Ελάττωνα ή Άνυδρο Υμηττό (σήμερα Μαυροβούνι και Κόντρα).
Η υψηλότερη κορυφή του λέγεται Εύζωνας με υψόμετρο 1026 μέτρα.
Το Κορακοβούνι είναι ένα από τα πιο μεγάλα συν βουνά του Υμηττού.
Προ κυμαίνεται από 3300 τ.μ. κι η κορυφή του αγγίζει τα 728 μέτρα πάνω από την στάθμη της Θάλασσας, βρίσκεται δε κοντά στην περιοχή της Πεντέλης.
Ακολουθούν οι κορυφές του Προφήτη Ηλία με 659 μέτρα το Μαυροβούνι με 770 μέτρα και το Στρώμα με 735 μέτρα.
Το βουνό είναι άμεσα συνδεδεμένο με την ιστορία της αρχαίας Αθήνας.
Σύμφωνα με τα ευρήματα και τις ιστορικές πηγές, στην περιοχή του όρους είχαν ιδρυθεί κατά την αρχαιότητα ιερά.
Στη δυτική πλευρά του όρους υπήρχαν λατομεία εξόρυξης μαρμάρου, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή μνημείων στους Ελληνιστικούς και ρωμαϊκούς χρόνους.
Ο Υμηττός παρ’ όλες τις καταπατήσεις των εδαφών του, την άναρχη δόμηση των ριζών του και των καταστροφικών συνεπειών των πυρκαγιών, διαθέτει – ακόμη – πλούσια βλάστηση.
Διακρίνεται για τη μεγάλη ποικιλία χλωρίδας και Πανίδας που το καθιστούν ένα σημαντικό βιότοπο της Αττικής.
Τα τελευταία χρόνια νομοθετήθηκαν ειδικά μέτρα για την προστασία του.
Αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς των κατοίκων της πρωτεύουσας που θέλουν να έρθουν κοντά στη φύση.
Προσφέρεται για περιπάτους, ενώ ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος φτάνει ως την κορυφή του βουνού. Τα τελευταία χρόνια έχουν καθαριστεί και σηματοδοτηθεί διάφορα μονοπάτια, όπως τα μονοπάτια 2 και 3: η διαδρομή 2 (1,9 χλμ, κυκλική διαδρομή γύρω από τον λόφο Κορακοβούνι) και η διαδρομή 3 (2,5 χλμ, κυκλική διαδρομή με αφετηρία και τερματισμό το Κοιμητήριο Παπάγου).
Ο Υμηττός είναι προστατευόμενος βιότοπος του Natura 2000.
Περπατώντας κανείς στον Υμηττό εντυπωσιάζεται από την ποικιλία χρωμάτων των αγριολούλουδων, από την ιδιαίτερη ομορφιά των ορχιδεών, που αφθονούν στο βουνό, αλλά και από τις μεθυστικές μυρωδιές φυτών όπως το θυμάρι.
Στον Υμηττό απαντούν περισσότερα από 600 φυτικά είδη και υποείδη, αριθμός πολύ υψηλός αναλογικά με την έκταση του βουνού. Από αυτά, 54 είναι ενδημικά της Ελλάδας, ενώ 59 προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία (π.χ. Προεδρικά Διατάγματα), από διεθνείς συμβάσεις (π.χ. Συνθήκη της Βέρνης) ή περιλαμβάνονται σε καταλόγους απειλουμένων ειδών.
Αν γίνει μια περισσότερο συστηματική μελέτη της χλωρίδας του Υμηττού πιθανόν να αυξήσει τους παραπάνω αριθμούς.
Μεταξύ των φυτών, υπάρχουν 44 προστατευόμενα είδη άγριας ορχιδέας η πυκνότητα των οποίων θεωρείται η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, σε σχέση με την έκταση του βουνού.
Ανάμεσα στα ενδημικά είδη της περιοχής περιλαμβάνονται τα Centaurea pentelica, Malcolmia graeca, Dianthus serratifolius, Campanula celsii, Onosma kaheirei, Scorzonera crocifolia, Silene rigidula, Crocus laevigatus, Cerastium candidissimum, Consolida tenuissima).
Το Αισθητικό Δάσος της Καισαριανής αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προστατευόμενες εκτάσεις του Υμηττού. Είναι αποτέλεσμα τεχνητής αναδάσωσης, που ξεκίνησε τη δεκαετία του ΄40, με πρωτοβουλία της Φιλοδασική Ένωσης Αθηνών.
Αποτέλεσμα των αναδασώσεων είναι ένα μωσαϊκό βλάστησης σημαντικής, οικολογικής αλλά και αισθητικής αξίας.
Πανίδα του Υμηττού
Με τα γεωγραφικά και περιβαλλοντικά δεδομένα που χαρακτηρίζουν τον Υμηττό - δηλαδή ένα αποψιλωμένο βουνό, που το περιβάλει αστικός ιστός, με πολλές πυρκαγιές και έντονη ανθρώπινη παρουσία θα περίμενε κανείς η πανίδα των θηλαστικών, των πουλιών και των ερπετών να ήταν περιορισμένη.
Ωστόσο, πίσω από αυτήν την περιβαλλοντική πραγματικότητα κρύβεται η ανίκητη ισοστασία της Ελληνικής φύσης. Έτσι στον Υμηττό θα βρούμε πολλά και πολύ ενδιαφέροντα είδη ζώων.
Το πιο κοινό από τα θηλαστικά του Υμηττού είναι η αλεπού.
Άλλα θηλαστικά που έχουν καταγραφεί στον ευρύτερο χώρο του Υμηττού είναι ο ασβός (Meles meles), η νυφίτσα (Mustela nivalis), το κουνάβι (Martes foina) και ο λαγός (Lepus europaeus)
Η ορνιθοπανίδα του Υμηττού με ιδιαίτερη σημασία είναι η Αετογερακίνα. Συνολικά έχουν καταγραφεί περισσότερα από 100 είδη πουλιών.
Στον Υμηττό ενδημούν αρκετά είδη ερπετών, ανάμεσά τους 2 είδη χελώνας (Κρασπεδωτή και Μεσογειακή Χελώνα), 4 είδη φιδιών (Λαφιάτης, Σπιτόφιδο, Σαϊτα,
Νερόφιδο, Σαπίτης και Οχιά), μαζί με αρκετά είδη σαυρών αλλά και πολλά αμφίβια.
